با توجه به سند چشم‌انداز بیست‌ساله جمهوری اسلامی ایران که در آن بر فعالیت‌های دانش‌بنیان تاکید شده است، و همچنین در جهت تامین نیازهای تخصصی برنامه چهارم توسعه کشور، آموزش کارآفرینی مورد توجه دانشگاه تهران قرارگرفت. هیات امنای دانشگاه تهران در اردیبهشت 1386 تأسیس دانشکده مستقل کارآفرینی را به تصویب رساند و از آغاز سال تحصیلی 87-86 پذیرش دانشجو در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد آغاز شد.
این دانشکده با حمایت مالی وزارت کار و امور اجتماعی، مصوبه شورای عالی اشتغال و بر اساس تفاهم نامه وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و کار و امور اجتماعی در بهمن 85، تأسیس شد.
هم اکنون رشته مدیریت کارآفرینی با سه گرایش کارآفرینی در بخش عمومی، کارآفرینی سازمانی و کسب کار جدید در مقطع کارشناسی ارشد دانشجو می‌پذیرد. دانشکده کارآفرینی در صدد است با همکاری چند دانشگاه بین المللی دوره دکتری کارآفرینی را در دانشگاه تهران راه اندازی نماید.
به منظور آشنایی بیشتر با فعالیت‌های دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران، برنامه‌های این دانشکده در سال جاری و همچنین خدمات و تسهیلاتی که به دانشجویان و فارغ‌التحصیلان این دانشکده اعطا می‌شود، گفت‌ و گویی ترتیب دادیم با دکتر سید مصطفی رضوی رییس این دانشکده که در پی می‌آید:
***
جناب آقای رضوی ضمن تشکر از وقتی که برای این گفت و گو در اختیار ما قرار دادید، همانگونه که مستحضرید نتایج آزمون کارشناسی ارشد سراسری در هفته آخر اردیبهشت ماه اعلام خواهد شد، به عنوان اولین سوال بفرمایید وضعیت دانشکده کارآفرینی از این نظر در سال تحصیلی آتی به چه صورت خواهد بود ؟
در دانشکده کارآفرینی در حال حاضر در پنج رشته دانشگاهی جذب دانشجو صورت می‌گیرد که 2 رشته از این تعداد رشته‌های جدید هستند. رشته‌های کارآفرینی سازمانی، کسب و کار جدید و کارآفرینی بخش عمومی رشته‌های قبلی دانشکده بودند که کارآفرینی در آموزش عالی و کارآفرینی در حوزه تکنولوژی نیز به آن‌ها اضافه شده است. جذب دانشجو در این رشته‌ها در مقطع فوق‌لیسانس صورت می‌پذیرد.
در سال تحصیلی آتی حدود 80 دانشجو جذب دانشکده کارآفرینی می‌شوند. این دانشکده در حال حاضر دارای حدود 200 دانشجو در مقطع کارشناسی‌ارشد است. این در حالی است که حدود 500 دانشجو نیز به صورت مجازی در این مقطع در دانشکده کارآفرینی مشغول تحصیل هستند. ما امیدواریم در سال جاری بتوانیم دوره دکترا را نیز در این دانشکده راه‌اندازی کنیم.
اشاره کردید به جذب دانشجو به صورت مجازی، این نوع جذب دانشجو به چه صورت و چه زمانی انجام می‌شود؟
در حقیقت ما یک کنکور خاص در دانشگاه تهران داریم که مرکز آموزش‌های مجازی دانشگاه آنرا برگزار می‌کند. علاوه بر دانشکده کارآفرینی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران نیز از طریق دوره‌های مجازی دانشجو جذب می‌کند. تاکنون 2 دوره جذب دانشجویی مجازی در 2 سال گذشته انجام شده است که هر 2 دوره در بهمن ماه انجام شده است. شرایط جذب دانشجو به صورت مجازی مانند شرایط دوره‌های رسمی و معمول آموزش عالی است، به این معنی که فرد متقاضی باید حتماً دارای لیسانس قابل قبول باشد، همانگونه که در کنکور سراسری کارشناسی‌ارشد این کار انجام می‌شود. پیش‌بینی می‌کنیم در سال جاری نیز پذیرش دانشجو در دوره‌های مجازی داشته باشیم. ولی زمان و تعداد آن هنوز معلوم نیست زیرا ما در حال حاضر در حال ثبت‌نام پذیرفته‌شدگان بهمن ماه سال گذشته هستیم.
در سال گذشته صحبت‌هایی شده بود که دانشکده کارآفرینی دیگری در بخش بهداشت در دانشگاه شهید بهشتی تاسیس شود، اما اینکار به دلایل مختلف محقق نشد، در صورتی که وزارت بهداشت قصد انجام چنین کاری را داشته باشد تا چه حد می‌تواند بر روی کمک‌های دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران حساب کند؟
وزارت بهداشت در این زمینه اقداماتی انجام داده است اما به نظر من چیزی که در حال رخ دادن است تاسیس یک گروه آموزشی در این زمینه است که ما تا حدی در جریان آن هستیم و از آن استقبال می‌کنیم. به طور کلی دانشکده کارآفرینی برای توسعه مقوله مهم کارآفرینی هر کمکی که لازم باشد نه تنها به بخش بهداشت بلکه به همه بخش‌ها ارایه می‌دهد. توسعه کارآفرینی در کشور یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است و این مهم در بخش بهداشت از اهمیت و ضرورت بیشتری برخوردار است زیرا فرصت، جایگاه و ظرفیت خوبی در این زمینه برای کشور ایجاد می‌کند. به نظر من بخش بهداشت ظرفیت و پتانسیل بسیار بالایی برای توسعه امر کارآفرینی دارد ما نیز هر زمانی که لازم باشد به آن‌ها کمک می‌کنیم همانگونه که در حال حاضر در بخش تئوریک به آن‌ها کمک می‌کنیم.
همانگونه که مستحضرید یکی از اقدامان بسیار مناسب برای توسعه اشتغال دانش‌محور،‌ تاسیس مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری در کشور است که خوشبختانه از روند توسعه بسیار خوبی نیز برخوردار بوده است، ‌دانشکده کارآفرینی چه ارتباطی با این مراکز در دانشگاه تهران دارد؟
ما اعتقاد بسیار قوی در گسترش این مراکز داریم. در حال حاضر نیز در حال دسترسی به تفاهمی با پارک علم و فناوری و مرکز رشد دانشگاه تهران هستیم که براساس آن از نظر ساختاری و عملیاتی نزدیک‌تر به آن‌ها عمل کنیم. این تفاهم بین پارک علم و فناوری و مرکز رشد دانشگاه تهران و دانشکده کارآفرینی مورد توجه مسوولان دانشگاه نیز قرار دارد. ما امیدواریم در آینده‌ ارتباط نزدیک‌تری با این مراکز داشته باشیم. ایده ما این است که پارک علم و فناوری و دانشکده کارآفرینی به طور ساختاری به هم خیلی نزدیک عمل کنند. یعنی ما بتوانیم برنامه‌های آموزشی و فعالیت‌های پژوهشی خود را تا حد زیادی در پارک علم و فناوری توسعه و عملیاتی کنیم.
حداقل انتظار ما به طور طبیعی این است که افراد مستقر در مرکز رشد و پارک علم و فناوری دانشگاه تهران بتوانند از آموزش‌های دانشکده کارآفرینی استفاده کنند.
مهم‌ترین برنامه‌های دانشکده در سال جاری در زمینه توسعه کمی و کیفی چیست؟
دانشکده در سال جاری علاوه بر توسعه کمی و فعالیت در رشته‌های جدید و همچنین راه‌اندازی دوره دکترا، در عین حال ما امیدواریم که آموزش‌های کارآفرینی خود را هر چه بیشتر به عمل نزدیک کنیم. ما سعی می‌کنیم ضمن اینکه به دانشجویان آموزش می‌دهیم، به آن‌ها کمک کنیم در طول تحصیل شرکت راه‌اندازی کنند. یعنی کسب و کار جدید راه‌اندازی کنند.
منظور از کمک ، چه کمک‌هایی است؟
به عنوان مثال با حمایت وزارت کار و امور اجتماعی به دانشجویان تسهیلات اعطا می‌کنیم . همچنین افراد واجد‌شرایط در قالب تعاونی‌های دانشجویی از کمک‌های وزارت تعاون برخوردار می‌شوند. وزارت کار تا حدود 30 میلیون تومان به طرح‌های دانشجویی دانشکده وام اعطا می‌کند. اعطای این تسهیلات از اواخر سال گذشته آغاز شده است و تاکنون حدود 30 نفر از دانشجویان موفق به اخذ شده‌اند. خوشبختانه برای این تسهیلات دست ما را باز گذاشته‌اند تا به طرح‌هایی که قابلیت اجرا دارند ، تسهیلات اعطا کنیم و سقف خاصی برای تعداد افراد در نظر گرفته نشده است.
بودجه دانشکده تا چه حد کفاف هزینه‌های آنرا می‌دهد؟ و آیا برنامه‌ای برای اینکه از اتکا به بودجه دولتی بکاهید، دارید؟
بودجه دانشکده هنوز کفاف نیازهای آنرا نمی‌دهد ولی ما دنبال این هستیم که اتکا کنیم به منابعی که خودمان ایجاد می‌کنیم. ما انتظار داریم دانشکده کارآفرینی ماننده دانشکده‌های دیگر کاملاً متکی به بودجه دولتی نباشد و بتواند همانگونه که دنبال توسعه کسب و کار به خصوص کسب و کارهای جدید و کارآفرینی است، دانشجویان را در شرایطی قرار دهد و به گونه‌ای آنان را تربیت کند که در فضای رقابتی بتوانند رقابت کنند. الگوی دانشکده نیز چنین الگویی است که بتواند در فضای رقابتی باقی بماند و با اتکا به منابعی که خود ایجاد می‌کند، رقابت‌پذیر باشد.
مجدداً از وقتی که برای این گفت و گو در اختیار ما قرار دادید متشکرم. در پایان اگر صحبت دیگری باقی مانده بفرمایید؟
من نیز از شما تشکر می‌کنم و امیدوارم ارتباط نشریه بازارکار به عنوان یکی از بازوان توسعه کارآفرینی به خصوص فرهنگ‌سازی در این زمینه، با دانشکده کارآفرینی بیش از پیش گسترش یابد.


معرفی رشته‌های دانشکده کارآفرینی

دوره کارشناسی ارشد با عنوان مدیریت کارآفرینی و در سه گرایش کسب و کار جدید، سازمانی و بخش عمومی اجرا می شود. رشته های کارآفرینی در آموزش عالی و کارآفرینی در حوزه تکنولوژی نیز 2 رشته جدید هستند که در سال تحصیلی جاری در آنها جذب دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد انجام می‌شود.
مدیریت کارآفرینی- کسب وکار جدید
هدف از اجرای این گرایش تربیت کارآفرینان برای راه‌اندازی و مدیریت کسب‌وکار کوچک، ارایه مشاوره و انجام خدمات تخصصی به کارآفرینان و تدریس مهارت‌های کارآفرینی در موسسات مشاوره و آموزش کارآفرینی است. عارضه یابی و ارائه راهی برای حل آن به مدیران و مالکان کسب و کارهای کوچک از دیگر وظایفی است که از فارغ التحیصلان این بخش انتظار می رود .دانشجویانی که در این رشته تحصیل می­کنند با گذارندن دورس تخصصی استقرار کسب وکار، تشخیص فرصت‌ها، توسعه محصول جدید و مدیریت کسب‌وکار، دانش لازم را برای راه‌اندازی کسب‌وکار پیدا می کنند وبا گذارندن واحد کارآموزی مهارت لازم را در محیط واقعی کسب می‌کنند.
مدیریت کارآفرینی- کارآفرینی سازمانی
هدف از اجرای این رشته تربیت کارآفرینان و افرادی است بتوانند فعالیت­های کارآفرینی سازمان‌ها و شرکت­ها را هدایت نمایند. دانشجویان این گرایش دانش مورد نیاز برای ورود به عرصه کارآفرینی در سازمان‌ها را با گذارندن دروس فناوری اطلاعات و کارآفرینی سازمانی، مدیریت نوآوری و تکنولوژی سازمانی، مدیریت کارآفرینی سازمانی و مدیریت کسب و کارهای بین‌المللی کسب می‌کنند و مهارت لازم را با تجربه عملی کسب شده تحت عنوان کارآموزی پیدا می‌کنند.
مدیریت کارآفرینی- بخش عمومی
هدف از ایجاد این گرایش تربیت افرادی است که بتوانند با تدوین سیاست­هایی به توسعه و ترویج فرهنگ کارآفرینی در سطح جامعه بپردازند به توسعه محلی ملی و منطقه‌ای کمک کنند. دانشجویان این رشته، دانش تخصصی مورد نیاز را با گذراندن دروس کارآفرینی دانشگاهی، سیاست‌گذاری توسعه کارآفرینی، طرح­ریزی کارآفرینانه توسعه ملی, منطقه‌ای و محلی و کارآفرینی اجتماعی کسب می‌کنند. دانش‌آموختگانان رشته با حضور در عرصه‌های سیاستگذاری و تصمیم­گیری در سازمان­های دولتی، عمومی و سازمان‌های غیر دولتی(NGO) در توسعه ملی و بخش کارآفرینی و همچنین هدایت کارآفرینی سازمان‌های دولتی و عمومی درست می­کنند.
گفت و گو : حجت سوری