به گزارش ایسنا، دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست ISC با اعلام این خبر گفت: لایدن یکی از نظام‌های معتبر ارزیابی دانشگاهی است که هر ساله دانشگاه‌های برتر دنیا را بر اساس شاخص‌های معتبر علم سنجی مورد ارزیابی و رتبه‌بندی قرار می دهد. در سال ۲۰۲۰، دانشگاه‌های دنیا در ۲۰ شاخص در قالب چهار معیار کلی مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی، دسترسی آزاد به انتشارات و تنوع جنسیتی در لایدن مورد رتبه‌بندی قرار گرفتند. این ارزیابی‌ها از تولیدات علمی دانشگاه‌ها در سال‌های ۲۰۱۵ الی ۲۰۱۸ از پایگاه اطلاعاتی Web of Science استفاده کرده است.

وی با بیان این که معیار مرجعیت علمی (تاثیر علمی) از شاخص‌هایی چون مقالات یک درصد برتر، مقالات ۵ درصد برتر، مقالات ۱۰ درصد برتر و مقالات ۵۰ درصد برتر بهره گرفته است، افزود: در معیار دیپلماسی علمی از شاخص‌هایی چون همکاری علمی، همکاری بین‌المللی، همکاری صنعتی، همکاری علمی با فاصله جغرافیایی کمتر از ۱۰۰ کیلومتر و همکاری علمی با فاصله جغرافیایی بیشتر از ۵۰۰۰ کیلومتر استفاده شده است.

دهقانی گفت: معیار دسترسی آزاد به انتشارات نیز از شاخص‌­های انتشارات دسترسی آزاد، تعداد انتشارات دسترسی آزاد طلایی، انتشارات دسترسی آزاد هیبرید، انتشارات دسترسی آزاد برنز، انتشارت دسترسی آزاد سبز تشکیل می‌­شود.

وی افزود: معیار تنوع جنسیتی نیز شامل شاخص‌­های همکاری با نویسندگانی که جنسیت آنها مشخص نیست، نویسندگان مرد (به نسبت کل نویسندگان)، نویسندگان زن  به نسبت کل نویسندگان)، نویسندگان مرد (به نسبت تمام نویسندگان مرد و زن)، نویسندگان زن  به نسبت تمام نویسندگان مرد و زن) است.

در جدول زیر معیارها و شاخص‌­های رتبه‌­بندی لایدن نشان داده شده است.

سرپرست ISC گفت: نظام رتبه‌بندی لایدن بر خلاف سایر نظام‌های رتبه‌بندی موجود در سطح دنیا برای دانشگاه‌های حاضر در نظام خود رتبه‌ای واحد محاسبه نمی‌کند، بلکه دانشگاه‌ها در کلیه معیارها و شاخص‌های موجود در نظام لایدن مورد رتبه‌بندی قرار می‌گیرند. از این رو یکی از ویژگی‌های رتبه‌بندی لایدن این است که این رتبه‌بندی به دانشگاه‌های حاضر در رتبه‌بندی خود،  رتبه کل که برگرفته از تاثیر کلیه شاخص‌ها و وزن‌های مرتبط با آن‌ها است، اختصاص نمی‌دهد؛ بلکه لایدن برای کلیه دانشگاه‌ها در این شاخص‌ها نمرات و رتبه‌ها را جداگانه محاسبه و منتشر می‌کند.

حضور دانشگاه‌های ایران در رتبه‌بندی لایدن

دهقانی گفت: تعداد دانشگاه‌های حاضر از ایران در رتبه‌بندی لایدن هر ساله افزایش پیدا کرده است، ، نمودار زیر رشد عملکرد تعداد دانشگاه‌های کشور در رتبه‌بندی لایدن را نمایش می‌دهد.

رتبه‌بندی لایدن ۲۰۲۰

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: ایران با حضور ۳۶ دانشگاه در این نظام رتبه‌بندی، همچون سال‌های گذشته در بین کشورهای اسلامی رتبه نخست را به لحاظ تعداد دانشگاه برتر در اختیار خود دارد. پس از ایران ترکیه و مصر به ترتیب با ۳۰ و ۷ دانشگاه رتبه‌های دوم و سوم را دارند. در جدول زیر تعداد دانشگاه‌های کشورهای اسلامی در نظام رتبه‌بندی لایدن، نشان داده شده است.

دهقانی ادامه داد: در سال ۲۰۲۰، دانشگاه‌های تهران، صنعتی امیرکبیر، علوم پزشکی تهران، تربیت مدرس، صنعتی شریف، علم و صنعت ایران، صنعتی اصفهان، فردوسی مشهد، شیراز، تبریز، علوم پزشکی شهید بهشتی، شهید بهشتی، آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، علوم پزشکی تبریز، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، علوم پزشکی مشهد، اصفهان، گیلان، علوم پزشکی شیراز، کاشان، علوم پزشکی اصفهان، سمنان، علوم پزشکی ایران، شهید باهنر کرمان، رازی، بوعلی سینا، پیام نور، ارومیه، صنعتی نوشیروانی بابل، صنعتی مالک اشتر، مازندران، شاهرود، صنعتی سهند، زنجان، شهید چمران اهواز و یزد در رتبه‌بندی لایدن حضور دارند.

معیار مرجعیت علمی

سرپرست ISC در ادامه گفت: در معیار مرجعیت علمی تقریباً تمام دانشگاه­‌های کشور ( به جز ۵ دانشگاه) به لحاظ رتبه‌ای نسبت به سال گذشته عملکرد بهتری داشته‌­اند و دانشگاه تهران که دانشگاه رتبه اول کشور  است، از رتبه ۱۵۶ در سال ۲۰۱۹ به رتبه ۱۴۰ در سال ۲۰۲۰ رسیده است. جدول زیر عملکرد دانشگاه‌های کشور را در معیار مرجعیت علمی نشان می­‌دهد.

معیار دیپلماسی علمی

دهقانی ادامه داد: در معیار دیپلماسی علمی به صورت کلی در رتبه دانشگاه‌­های کشور ارتقای چشمگیری دیده نمی شود با این حال بهترین رتبه کشور در این معیار از ۲۱۲ به ۲۰۱ رسیده است. جدول زیر عملکرد دانشگاه‌های کشور را در معیار دیپلماسی علمی نشان می‌­دهد.

معیار دسترسی آزاد

دهقانی گفت: در معیار دسترسی آزاد نیز رتبه دانشگاه‌های کشور تغییر چندانی نداشته است، بهترین رتبه کشور توسط دانشگاه تهران کسب شده که از ۲۱۲ در سال ۲۰۱۹ به ۲۰۱ در سال ۲۰۲۰ ارتقا پیدا کرده است. جدول زیر عملکرد جهانی دانشگاه‌های کشور در معیاردسترسی آزاد را نشان می‌­دهد.

معیار تنوع جنسیتی

بر اساس اعلام پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، وی افزود: در معیار تنوع جنسیتی نیز همانند معیارهای دیپلماسی علمی و دسترسی آزاد در رتبه‌های دانشگاه‌های کشور تغییر محسوسی دیده نمی‌شود، با این حال بهترین رتبه کشور توسط دانشگاه علوم پزشکی تهران از ۱۸۶ به ۱۵۶ ارتقا پیدا کرده است.